Search
Close this search box.

SATELLIET: SERIEUS ALTERNATIEF?

De satelliet komt steeds meer op in Nederland. Er verschijnen steeds meer schotelantennes aan de verschillende muren en op verschillende daken. En dat komt zeker niet alleen door allochtonen die op deze manier graag in contact blijven met het thuisland. Ook steeds meer autochtonen kiezen voor de schotel. Tijd om eens te gaan bekijken of de schotel een alternatief is voor de kabel.
Jaren geleden, toen we nog alleen de ether hadden, viel er weinig te kiezen. De publieke omroep had simpelweg maar 1 kanaal, en dat was het. Later kwamen er meer bij en kwam ook de kabel op in Nederland. De keuze werd steeds breder en groter. Maar veel mensen hadden geen kabel. Daarnaast waren er veel mensen die wel eens wat anders wilden.

In Nederland was de behoefte aan satelliet TV nooit zo groot als in sommige andere landen, omdat Nederland een van de dichts bekabelde landen ter wereld is. In andere landen lag dat anders. Daarnaast was er ook behoefte om TV en radio signalen over grote afstanden te kunnen transporteren.
Satelliet TV was geboren. Eind jaren 80 ging de eerste Astra satelliet de lucht in, een van de eerste op consumenten gerichte satellieten. Sky was een van de eersten die een contract sloten met SES (het bedrijf achter de Astra satellieten) om een aantal kanalen via de Astra 1A satelliet door te geven.

Tegenwoordig heeft Astra er meer, en op twee verschillende locaties. Een is er voornamelijk op Europa gericht, terwijl de andere positie voornamelijk voor Engeland bestemd is. Daarnaast is hier de Hotbird te ontvangen, van Eutelsat. Dat zijn de twee belangrijkste satellieten voor onze omgeving.
Oorspronkelijk was de satelliet analoog. Dat wil zeggen: een zender per frequentie. Tegenwoordig hebben we de digitale satelliet. De ontvangers zijn een stuk duurder (een analoge ontvanger kost nog geen 200 piek (excl. Schotel), terwijl voor een digitale ontvanger al gauw ene kleine 1000 piek op tafel moet worden gelegd), maar de kwaliteit is subliem.

Digitaal
Daar hebben we meteen een van de grote voordelen van satelliet TV en radio ten opzichte van de kabel te pakken: digitale satelliet is van DVD kwaliteit. Mooi beeld en een subliem geluid van CD-kwaliteit. De kabel is vaak nog analoog, tenzij u al een mooie decoder in huis heeft. Analoge ontvangst heeft een mindere geluidskwaliteit en een slechter beeld. Probeer het zelf eens een keertje uit, door eens bij een kennis langs te gaan die al een digidoos (zoals een digitale schotelontvanger ook wel eens wordt genoemd) in huis heeft.

Klinkt allemaal leuk en aardig, maar heeft de schotel nog meer voordelen? Jazeker, een enorm aanbod aan kanalen. De huidige (analoge) kabel heeft een behoorlijke beperking, namelijk 1 zender per frequentie. Dat heeft een analoge schotel ook. Digitale TV en radio wordt echter gecomprimeerd, zodat er veel meer kanalen per frequentie kunnen worden uitgezonden. En dat merk je ook. Wie zijn digidoos op de Astra satelliet richt (sowieso aan te raden, omdat daar ook de Nederlandse TV stations op zitten en een aantal radiozenders) ontvangt moeiteloos een kleine 80 tot 100 TV-stations. En dit aanbod groeit nog steeds.

Naast de Nederlandse zenders, krijgt u plotseling zo goed als alle Duitse TV-zenders binnen (publiek en commercieel), een batterij aan nieuwszenders, zoals N24, CNN, Sky News, EuroNews en zo nog een aantal. Naast de muziekzenders die te ontvangen zijn heeft u uiteraard ook nog een aantal andere themakanalen. Nog niet genoeg? Wat dacht u van tientallen radiostations? Nederlandse zenders (Radio 1 tem 4, 747AM, Sky Radio, Radio 538, Yorin FM, Concertzender, Kink FM, Radio 10 FM en Love Radio zenden op dit moment uit via de schotel), Duitsers, Oostenrijkse zenders, en nog veel meer. Zo goed als iedereen vind er wel een aantal zenders die hem of haar kunnen behagen.

Heeft u dan nog niet genoeg, dan kunt u altijd nog een draaibare of dual-feed schotel aanschaffen. Deze schotels kunnen meerdere satellieten tegelijk ontvangen, of u kunt door even op een knop te drukken van schotel wisselen. Gevolg: nog veel meer zenders. Dan heeft u aardig wat voorkeuzekanalen nodig op uw schotel.

Wat voor veel mensen ook een voordeel kan zijn is dat u van uw kabelmaatschappij verlost bent. Niet iedere maatschappij heeft zich even populair gemaakt.

Canal Digitaal
Maar dat laatste hoeft geen voordeel te zijn. Want u verruilt de ene monopolist voor de andere. Dit zal ik even uitleggen.

De Nederlandse zenders zenden allemaal gecodeerd uit (met uitzondering van de commerciële radiostations). Dat wil zeggen dat u een abonnement nodig heeft om het te kunnen zien. Dit moet u doen bij Canal Digitaal, inderdaad, bij Canal+. U kunt hier een semi-gratis abonnement nemen, waarbij u voor dertig gulden per jaar naar de Nederlandse omroepen kunt kijken (dus de algemene zenders van de publieke omroepen, de HMG, SBS en TMF). U kunt er ook voor kiezen om niet te betalen, maar dan moet u ieder jaar een uitreksel uit het persoonsregister opsturen naar Canal+ om nog een jaar te kunnen kijken.

Daarnaast kunt u een abonnement nemen op het basispakket, waarbij u voor een vast bedrag per maand onder andere een aantal muziekzenders erbij krijgt (MTV spin-offs), Eurosport, Discovery en nog een aantal zenders. Daarnaast krijgt u toegang tot interactieve spelletjes. Stelt u zich van dat laatste niet al te veel voor, want dat is te vergelijken met een zeer oud computerspel. Toch is het wel leuk.

U kunt ook een abonnement nemen op Canal+, erotische kanalen en de gadget van de week: +F1. Dit is een dienst waarbij u naar de Formule 1 kunt kijken via verschillende kanalen, onder andere een actiekanaal, een pitskanaal, een kanaal waarop u de leider kunt volgen en eentje met allerlei statistieken.

Lijkt allemaal wel leuk, maar Canal+ heeft zich niet populair gemaakt bij de schotelbezitters. Ze krijgen flink wat kritiek te verduren. Zo hebben ze het geintje uitgehaald om plotseling van codering te wisselen. De oude codering werkt nog wel, maar nieuwe diensten worden er niet meer in aangeboden.

Reden twee: die dertig gulden per jaar voor het ‘gratis pakket’ was er eerst nog niet. Het was ooit eens echt gratis. Nu niet meer. Daarnaast hebben ze nog een slinkse truc: als u het aanmeldingsformulier invult, dan moet u daar apart op aangeven dat u het standaardpakket niet wilt ontvangen! Doet u dit niet, dan wordt u daarvoor automatisch ingeschreven en wordt er iedere maand abonnementsgeld van uw rekening gehaald.

Dat, gecombineerd met aantijgingen van monopolistisch gedrag, maakt het plaatje iets minder fraai voor de schotel. Toch blijft het een mooie manier om radio en TV te ontvangen.

Een ander nadeel van satelliet kan zijn is dat u wel een aantal Nederlandse radiostations zal moeten missen, omdat die (nog?) niet via de schotel uitzenden. Of dat wel doen, maar wel zo dat het niet voor consumenten te ontvangen is. Maar wat niet is kan nog komen; een aantal Nederlandse zenders zend nog niet zo lang via de Astra satelliet uit.

Coderen en decoderen
Dit artikel is niet compleet als ik niet wat schrijf over coderingen. Canal+ is zoals u weet via de kabel gecodeerd. Wat u waarschijnlijk ook wel weet is dat vele hobbyisten en piraten deze coderingen graag kraken. Op satellietgebied is dat niet anders. Ook daar worden de coderingen bij bosjes gekraakt.
Decodering gaat bij de satelliet via smartcards. Deze bevatten de sleutel tot decodering, en kunnen door de satelliet aanbieder worden aangezet, uitgezet of gedeeltelijk ingeschakeld. Er zijn vele soorten coderingen, maar in Nederland maken we gebruik van SECA Mediaguard en het oudere systeem Irdeto, dat eerst werd gebruikt door Canal Digitaal. Dat oude systeem ondersteund dus geen nieuwe diensten meer.

Zowel Irdeto als Mediaguard zijn gekraakt. Sterker nog: er zijn blanco smartcards te verkrijgen die via een programmer kunnen worden geprogrammeerd om niet alleen alle in Nederland te ontvangen kanalen van het zwart te halen, maar ook nog eens vele niet-Nederlandse zenders. Spanje en Frankrijk krijgt u vrij via Mediaguard; voor Duitsland heeft u Irdeto nodig. U kunt uiteraard ook besluiten om naar Sky te gaan kijken (Cryptoworks),, of nog wat andere kanalen uit verschillende landen (bijvoorbeeld door de Viacess codering te decoderen).

Uiteraard is het illegaal om via een geprogrammeerde smartcard naar Canal+ te kijken. Daarnaast heeft u voor de buitenlandse kanalen een speciale decoder nodig, namelijk eentje die verschillende codeersystemen aankan. In Nederland worden deze wel verkocht, maar Canal+ heeft een aantal decoders gecertificeerd. Deze decoders kunnen alleen Mediaguard aan. U hoeft er uiteraard geen een te kopen die Canal Digitaal gereed is, maar de meeste mensen doen dit wel: het is makkelijk.

Blanco smartcards en programmers zijn vaak via satelliet speciaalzaken te verkrijgen. En dat is Canal Digitaal een doorn in het oog. Dus hebben ze kort geleden een rechtzaak aangespannen tegen twee bedrijven die deze apparatuur verkochten. De lezingen over de uitkomst daarvan verschillen: Canal Digitaal beweert dat zij gewonnen hebben, de andere kant (onder andere het bedrijf Xtrasat), was daar nogal pissig over en beweerde het tegenover gestelde. Voorlopig gaat de verkoop van de programmers en de kaarten gewoon door, dus dat geeft al een hint over wie er gewonnen heeft. Het verkopen van blanco smartcards is dus niet illegaal, net zoals het verkopen van programmers (u kunt er immers nog niets mee; u zult het eerst in combinatie met elkaar moeten gebruiken voordat het een zender van het zwart haalt). Alleen een geprogrammeerde smartcard kan problemen opleveren.

Al met al is de strijd tegen het illegale kijken nog niet gestreden, en dat zal voorlopig ook wel niet gebeuren. Uiteraard doen de aanbieders er alles aan om het u zo moeilijk mogelijk te maken, en dat zullen ze ook blijven doen. Ook sporen ze illegaal kijkgedrag zoveel mogelijk op. Of u het wilt doen, is uiteraard uw keuze. Let er wel op dat de straffen fors kunnen uitvallen als ze u pakken, en het blijft gewoon illegaal. Daarnaast is het wel zo netjes om gewoon te betalen als u kijkt, ook al vraagt Canal+ forse bedragen voor een abonnement.

Alternatief of niet?
Is satelliet nu een serieus alternatief voor de kabel? Als u bereid bent om een aantal Nederlandse radiostations te moeten missen (net zoals de BBC en de VRT), plus nog een paar andere kanalen (Cartoon Network, MTV Nederland) dan is het zeker het overwegen waard. Want u krijgt er veel voor terug. Vele andere TV en radio zenders, betere beeldkwaliteit, subliem geluid, en meer keuzevrijheid.

In het Veronica satellite magazine (een programmablad voor schotelbezitters) hebben ze niet voor niets een item dat ‘baas op eigen beeldbuis’ heet. U bent minder afhankelijk van de keuze van uw programmaraad en kabelmaatschappij. Aan de andere kant moet u wel bereid zijn een fors bedrag op tafel te leggen voor de ontvanger en schotel zelf. Laat u ook goed voorlichten voordat u een schotel koopt, en laat hem eventueel installeren. Dan weet u zeker dat u wat goeds in huis heeft staan. Want dat is het wel waard ….

Michiel van Diesen
Commentaar? column@radiowereld.net