Vorig jaar kregen grote Amerikaanse muziekmaatschappijen het voor elkaar om de activiteiten van de populairste gratis muziekuitwisseldienst, Napster, lam te leggen. Het argument van de platenbazen was dat de muziekliefhebbers geen toestemming hadden gevraagd voor het downloaden en dat op deze manier de artiesten met lege handen zouden blijven zitten. Daarom besloten Sony en Vivendi Universal een betaalde muziekdownload dienst te lanceren: Pressplay. De overige reuzen van de muziekindustrie, AOL Time Warner, BMG en EMI Group, wilden niet achterblijven en vormden hun eigen digitale distributiesite die Musicnet heet.
Oude wijn in nieuwe zakken?
Bij Napster was het bekend dat het niets betaalde aan de muzikanten. Ook de navolgers van Napster, zoals KaZaA en Gnutella geven geen stuiver. Maar gaan de artiesten en hun managers er wel zo veel op vooruit bij deze legale alternatieven die werken met abonnementsgelden?
Omdat de sites nieuw zijn, hebben de artiesten nog geen cent gezien. Maar een aantal topartiesten, zoals No Doubt en Dr. Dre die de vergoedingen van Pressplay en MusicNet, te laag vinden, zijn bij voorbaat al des duivels. En dus klinkt het juridische wapengekletter al weer luid. Simon Renshaw, de manager van sterren zoals Mary J. Blige en Dixie Chicks heeft geëist dat zijn artiesten van de betaalde muzieksites worden gehaald. Zo niet dan zal hij de platenlabels aanklagen wegens inbreuk op de contracten.
‘Details’
De platenbazen voelen zich onheus bejegend, nadat ze met zoveel ijver de illegale sites hebben bestreden en tientallen miljoenen dollars in een legaal alternatief hebben gestoken, die de auteursrechten van artiesten waarborgen. Ze achten het daarom goed verdedigbaar om eerst hun sites aantrekkelijk te maken, door zo veel mogelijk artiesten en liedjes aan te bieden. Pas daarna willen ze zich wel ontfermen over ‘details’ zoals vergoedingsregelingen. De muziekindustrie heeft het echter niet alleen met de financieel miskende muzikanten aan de stok, maar ook met haar oude vijand Napster.
Laatste stuipstrekking?
Napster leidt een sluimerend bestaan sinds de dienst door de Amerikaanse rechter feitelijk op non-actief is gesteld. De site van Napster is nog altijd immens populair. Toen het een bèta-versie van de nieuwe software beschikbaar stelde waren er twee miljoen belangstellenden. Slechts 20.000 voorgeselecteerde fans kwamen in aanmerking. Afgelopen vrijdag heeft Napster een belangrijke overwinning behaald in de voortslepende rechtszaak die het met een aantal Amerikaanse muziekmaatschappijen voert, waarin Napster haar bestaansgrond wil legitimeren. Napster voerde aan voor de arrondissementsrechtbank van San Francisco dat de muziekindustrie samenspant om de digitale distributie van muziek te monopoliseren.
Monopolie op digitale distributie
Rechter Marilyn Patel was bezorgd dat de grote muziekmaatschappijen hiertoe inderdaad een poging hadden ondernomen. Patel geeft nu Napster de mogelijkheid om bewijs aan te dragen voor deze aantijgingen. Als deze bewezen kunnen worden, dan zullen de aanklachten tegen Napster worden vernietigd. Als de muziekmaatschappijen hun ongewenste anti-competitieve gedrag staken, kunnen zij Napster echter weer aanklagen. Napster heeft dus nog een lange weg af te leggen voor het legaal haar diensten kan aanbieden. Misschien heeft het bedrijf, dat zich gesteund weet door miljoenen fans, wel de langste adem. “It ain’t over till the fat lady sings.” [M]
