Geen zingende vrouwen op Afghaanse staats-tv

Afghanen die over een televisie en op het goede moment over elektriciteit beschikten, konden maandag hun ogen niet geloven: voor het eerst in twaalf jaar was er in Afghanistan een zingende Afghaanse vrouw te zien op televisie.

Het was al een oude videoclip en het liedje dat het Afghaanse popidool Salma zong was alom bekend, maar de aanblik op tv van de zingende vrouw in een glanzende rode jurk en met een bescheiden hoofddoek op maakte heftige emoties los in Afghanistan. Waar progressieve Afghanen juichten van vreugde bij het zien van de vrouw, ontstaken conservatieven in woede.

We sprongen op, verzamelden ons rond de tv en draaiden de volumeknop omhoog, zegt de 25-jarige marktkoopman Parwais Nasari uit hoofdstad Kabul over het plotselinge verschijnen van Salma, die een oude ode aan de Afghaanse bergen ten gehore bracht. We waren erg blij. Ik had niet meer zo iets gezien sinds de dagen van het communisme. Maar een rechter van de Afghaanse Hoge Raad is niet blij met het optreden van de zangeres. Deze fout mag niet herhaald worden, zegt rechter Fazel Ahmed Manawi. In de grondwet staat een artikel dat stelt dat handelingen die in strijd zijn met de islam niet toegestaan zijn.

Toen de Sovjet-Unie in de jaren ’80 de dienst uitmaakte in Afghanistan waren er voortdurend zangeressen op de Afghaanse tv te zien, sommigen zelfs in korte rokjes. Maar na de terugtrekking van de sovjettroepen in 1989 en de val van het seculiere regime drie jaar later was het daarmee snel gedaan. Toen de fundamentalistische Taliban in 1996 aan de macht kwamen werd het draaien van muziek en het bezit van televisies zelfs verboden.

Nu, twee jaar na de val van het Taliban-regime, is er weer overal in Afghanistan muziek hoorbaar. Afghaanse families die zich een tv kunnen veroorloven zitten iedere donderdagmiddag aan de buis gekluisterd voor de romantische Indiase films die door de Afghaanse staatszender worden uitgezonden en waarin menig ongesluierde vrouw voorkomt. Maar een Afghaanse zingende vrouw op tv was tot maandag nog taboe.

Het verschijnen van Salma op de Afghaanse tv is het gevolg van het aantreden vorige maand van een nieuwe, progressieve directeur bij de staatszender, de enige zender die in Afghanistan zonder kabel of schotel te ontvangen is. Een van de nieuwe ideeën die de directeur meenam, was het opnemen van optredens van zangeressen in de programmering. Het is normaal, een man zonder vrouw is incompleet. Hoe kun je ze van de buis houden?, zegt een woordvoerder van de zender.

Op straat in Kabul is niet iedereen even blij met het televisie-optreden. Een vrouw die de uitzending niet heeft gezien vanwege een stroomstoring zegt dat het tonen van zangeressen op tv verkeerd is. Mijn man is erg religieus, voegt zij er bij wijze van uitleg aan toe. Maar drie commandanten van de Noordelijke Alliantie die op een taxi staan te wachten geven met hun commentaar aan hoe verdeeld Afghanistan over de kwestie is. De eerste commandant ziet geen probleem in het tonen van zingende vrouwen op tv, de tweede stelt als voorwaarde dat de vrouw gesluierd is, maar de derde wijst erop dat het land islamitische wetgeving nodig heeft. In een westerse samenleving is het natuurlijk geen probleem. Maar wij hebben hier twintig jaar lang een heilige oorlog voor de islam gevoerd, zegt hij. God en de Profeet hebben gezegd dat vrouwen niet behoren te zingen. [Novum/Radio.NL]