Vroeger in de goede oude tijd zonder satelliet diende de middengolf vooral om eens een publiek station van een andere deelstaat te ontvangen, zoals de hr uit Hessen in Bremen of Radio Bremen in Dortmund te kunnen ontvangen. Vandaag heb je hiervoor andere mogelijkheden: alle ARD stations zijn digitaal via de Astra satelliet te beluisteren of gewoon via internet. Een aantal kan via de digitale kabel (DVB-C) worden beluisterd of via de gewone analoge kabel: Zo heb je bv. in Bremen ook de WDR stations op de kabel, en in Essen/NRW ook de hr en SWR.
Tegenwoordig zijn alle publieke stations in hun resp. deelstaat dekkend op FM in de ether, en worden op de middengolf vooral programma’s voor minderheden of met een hoog aandeel gesproken woord doorgegeven, laten we even een reis door Duitsland maken:
Noorden:
De NDR heeft in zijn vier deelstaten enkele middengolf zenders in gebruik waar tegenwoordig het nieuws en actualiteitenprogramma “NDR-Info” wordt verspreid, dit is echter ook in heel het gebied via de FM te ontvangen.
Toen het 5de net van de NDR begon (de jeugdzender N-joy) werd deze een tijd via de middengolf uitgezonden vooral met het oog op de gebieden waar zo snel geen FM etherfrequentie beschikbaar was, maar dit werd geen succes, voor de (Duitse) jeugd van tegenwoordig, schijnt de middengolf totaal geen optie te zijn.
Radio Bremen verspreidt via de middengolf 936 KHz zijn oudste programma: Bremen 1. Het station met veel muziek en nieuws. Ook dit is (met bijna identieke dekking) tevens op FM te beluisteren. Vroeger had men ook in Bremerhaven een (zwakkere) middengolf zender, maar die is inmiddels buiten gebruik.
702 KHz: NDR Info (Flensburg) Noorden van Sleeswijk-Holstein en Zuid-Denemarken
792 KHz: NDR Info (Lingen) Westen van Nedersaksen (Eemsland), Drenthe
828 KHz: NDR Info (Hannover) Grote delen van Zuid-oost Nedersaksen
936 KHz: bremen eins (Bremen) Bremen en wijde omgeving
972 KHz: NDR Info (Hamburg) Grote delen van Noord-west Duitsland
Westen:
In tegenstelling tot de NDR verspreidt de WDR via zijn twee middengolfzenders wél een “popmuziek- programma”, te weten WDR2, behalve in de spits, dan hoor je het station “WDR-Verkehrsstudio” waar doorlopend en zonder muziek de filemeldingen voor Noordrijn-Westfalen worden gelezen, tevens worden er incidenteel zittingen van het Duitse parlament (Bondsdag) live uitgezonden.
720 KHz: WDR 2 (in heel Noordrijn-Westfalen, ook in Midden-Limburg en Brabant)
774 Khz: WDR 2 (alleen regio Keulen/Bonn)
Midden:
De hr verspreidt via zijn twee middengolf zenders tegenwoordig het programma “hr-info”, net als de noorderburen van de NDR dus een nieuws en actualiteiten programma met veel ‘woord’ en weinig muziek. ‘s-avonds zijn via de middengolf frequenties vanaf 19.00u programma’s in vreemde talen (Turks, Italiaans, Grieks,…) te beluisteren.
594 KHz: hr-info (Hoher Meißner/Noordhessen) Heel Hessen en Nedersaksen
594 KHz: hr-info (Rodgau-Weiskirchen) Frankfurt/M. en omgeving
De mdr nam van de oude Statsomroep van de DDR ook de middengolf zenders in zijn huidig gebied over, tegenwoordig hoor je hier (net als bij de NDR en hr) een nieuws en actualiteitenprogramma, in dit geval mdr-info. Dit programma was eerst uitsluitend op de middengolf te ontvangen, maar heeft tegenwoordig ook FM steunfrequenties in de drie mdr-landen.
783 KHz: mdr-Info met 100 kw (Leipzig) – geheel zuid-oost Duitsland
882 KHz: mdr-Info met 20 kw (Wachenbrunn) – Thüringen
1044 KHz: mdr-Info met 20 kw (Wilsdruff) – Dresden/Saksen en wijde omgeving
1188 Khz: mdr-Info met 3 kw (Reichenbach) alleen in Oost-Saksen/Oberlausitz
Oosten:
Na de fusie van SFB Berlijn en ORB (Brandenburg) heeft de nieuwe gezamenlijke omroep rbb géén frequenties meer op de middengolf in gebruik, de verspreiding van RBB-Radiomultikulti werd per 01.01.2006 stopgezet.
Zuiden:
De SWR verspreidt via zijn middengolf zenders tegenwoordig het programma “SWR cont.ra” een programma met veel woord, maar ook programma’s van SWR1 en SWR2 worden binnen dit programma overgenomen. Dit station is niet op FM te beluisteren. Vanaf 23.00 u hoor je via de middengolf zenders het programma mdr-Info van de mdr.
1485 KHz: SWR cont.ra (Baden-Baden)
666 KHz: SWR cont.ra (Bodenseesender) Rond het Bodenmeer (Zuid-Duitsland, Oostenrijk, Liechtenstein, Zwitserland) met 150 kW.
828 KHz: SWR cont.ra (Freiburg)
711 KHz: SWR cont.ra (Heilbronn-Obereisesheim)
576 KHz: SWR cont.ra (Mühlacker)
1017 KHz: SWR cont.ra (Rheinsender)
711 KHz: SWR cont.ra (Ulm)
In het Saarland werd sinds 1964 het station “SR1-Europawelle Saar” via de MG 1422 uitgezonden, met 1200kw, en was dus in héél Duitsland te ontvangen en ver daarbuiten – vandaar de naam “Europawelle”. Tegenwoordig kun je SR1 via de Astra satelliet of per internet ontvangen (en uiteraard in het Saarland zelf op FM. De krachtige 1422 werd aan de Nationale Omroep (Deutschlandfunk) verhuurd. Wél wordt het nieuwe Frans-Duitse cultuur radio “Antenne Saar” op 1179 KHz de ether ingestuurd, een paar uurtjes per dag wordt het programma “SWR cont.ra” van de SWR overgenomen.
In Beieren tenslotte hoor je tegenwoordig (weer) Bayern 1 op de middengolf, op de 729 KHz werd een tijdje het nieuws- en actualiteitenprogramma B5 aktuell doorgegeven. Dit is nu ook Bayern 1.
801 kHz Bayern 1 (München-Ismaning) 100 kW heel Beieren en delen van West-Oostenrijk
801 kHz Bayern 1 (Dillberg) 17 kW
729 kHz Bayern 1 (Würzburg) 1 kW Noorden van Beieren
729 kHz Bayern 1 (Hof) 0,2 kW Noorden van Beieren en West-Saksen
B.) commerciële zenders
Tot eind jaren 90 kon geen van de 250 commerciële zenders in Duitsland zich voorstellen om “vrijwillig” op de middengolf uit te zenden, dus een verspreiding via middengolf zoals Arrow of Radio 10 Gold dat doen, of zoals Radio 538 in Limburg is ‘ondenkbaar’. Ook nu gebeurt dit maar mondjesmaat:
-> Truck Radio breekt (of brak) met deze traditie. Zie het vorige deel (=Radiozenders voor heel Duitsland) en heeft in Saksen-Anhalt, Noordrijn-Westfalen en Stuttgart middengolfzenders in gebruik.
-> Oldiestar Radio
1575 kHz – OldieStar Radioin Saksen en omgeving
De eerste commerciële zender met een vergunning voor de digitale middengolf (Digital Radio Mondiale – DRM) in Duitsland.
De zendtijden zijn gesplitst in een analoge en digitale zendtijd:
10:00 U t/m16:00 U – OldieStar Radio (digitale MG)
16:00 U t/m 24:00 U – Русское Международное Радио / Voice of Russia (analoge MG)
24:00 U t/m 06:00 U – OldieStar Radio (digitale MG)
C.) andere
AFN:
In tegenstelling tot de Britse BFBS, heeft AFN een flink aantal middengolf zenders in gebruik in Beieren, Hessen en Baden-Württemberg:
873 KHz: AFN Power Network (Hessen, Frankfurt)
1107 KHz: AFN Power Network (div. plaatsen in Zuid-Duitsland)
1143 KHz: AFN Power Network (div. plaatsen in Zuid-Duitsland: Heidelberg, Bamberg, Karlsruhe, Schweinfurt, Stuttgart, Hof…)
1485 KHz: AFN Power Network (alleen in Beieren)
Ook de Nationale Omroep (Deutschlandradio en Deutschlandfunk) zijn op de middengolf te ontvangen, zie hiervoor het artikel Radiozenders voor heel Duitsland.
RTL:
Dit bericht zou niet compleet zijn zonder een vermelding van RTL en de beroemde 1440 KHz (208m) in gebruik sinds 1957 voor het Duitstalige programma en ’s-avonds voor het Engelstalige Britse “Radio Luxemburg”.
De Engelstalige versie stopte in 1992, maar de Duitstalige programma’s (die tevens over twee FM zenders tussen Aken en Saarbrücken te beluisteren waren/zijn) gingen door.
Vandaag de dag wordt tussen 08.00 en 18.00 h digitaal (DRM) uitgezonden op proef en ’s-nachts onderverhuurd aan programma’s in vreemde talen.
Einde van de reeks over FM en MG in Duitsland.
Kijk hier voor de rest van het radiolandschap van Duitsland.
