Nu het radiolandschap bol staat van de veranderingen gaan de rangen en standen van de verschillende radiostations ongetwijfeld wijzigen. Maar ook de afgelopen 10 jaar veranderde er genoeg. Wat waren de effecten hiervan op de luistercijfers? Radio.NL maakte een analyse.
Om een overzicht te krijgen, zijn alle luistercijfers van de periode mei-juni van 2008 tot en met nu van het Nationaal Luister Onderzoek (NLO) van de landelijke zenders achter elkaar gezet. Mei-juni is de laatste reguliere meting, voordat het vakantie-effect zichtbaar wordt in de cijfers.
Pieken en dalen van Radio 538
Radio 538 was de afgelopen 10 jaar de onbetwiste marktleider. Dat ging uiteraard met pieken en dalen. Zo is de dip van 538 van 2008 tot 2010 door het tweede vertrek van middagdeejay Ruud de Wild (de eerste keer was in 1998) duidelijk te zien. De Wild was naar Qmusic overgestapt, die desondanks in de gelijke periode daalde.
In 2010 keerde De Wild terug op het oude nesten dat was gelijk zichtbaar in het marktaandeel van 538, dat weer flink steeg. De geschiedenis heeft zich herhaald, want opnieuw is De Wild vertrokken en het marktaandeel van 538 gedaald. Het station is, na ruim 13 jaar bovenaan te hebben gestaan, nu zelfs geen marktleider meer. Wel scoort het station met ruim 11% marktaandeel nog steeds cijfers waar menig radiostation jaloers op is.
‘Dreamteam’ zorgt voor droomcijfers Radio 2
Die rol van marktleider is nu weggelegd voor NPO Radio 2. Vanaf 2009 zag Radio 2 haar marktaandeel aanvankelijk jaren lang dalen. Dit kwam mede doordat de oudere muziek (jaren ’60 en ’70) grotendeels werd verbannen naar Radio 5.
Maar door de komst van onder meer Gerard Ekdom (die inmiddels naar Radio 10 is vetrokken), Rob Stenders, Wouter van der Goes, Gijs Staverman en Ruud de Wild en een moderner muziekformat heeft het station vooral de laatste drie jaar een flinke boost gekregen en kwam er 3%-punt bij.
Sky Radio, Qmusic en Radio Veronica
Bij Sky Radio is het effect van de modernisering die medio 2011 werd ingezet duidelijk te zien, met een piek in 2013 toen het non-stop muziekstation behoorlijk dicht in de buurt van 538 kwam. Toen nog concurrenten, maar tegenwoordig zusterstations onder de vlag van Talpa.
Qmusic laat vooral vanaf 2012, door de start van Mattie Valk en Wietze de Jager in de ochtend, een flinke stijging zien, met als hoogtepunt 2016. Het effect van de breuk tussen beide heren in 2017 is echter ook duidelijk te zien. Het marktaandeel kreeg toen een flinke klap.
Ook bij Radio Veronica zijn de effecten van de veranderingen, die in 2013 ingezet werden, goed te zien. Het station stapte af van haar vertrouwde 80’s en 90’s format en zette bovendien in 2014 Rob van Someren op straat. Sindsdien is het marktaandeel met ruim 2%-punt gedaald. Overigens kende Veronica ook eind 2010 en begin 2011 een dipje, toen Robert Jensen enkele maanden de ochtend presenteerde.
Herstel en vrije val 3FM
NPO 3FM zat in 2008 nog in haar groeiperiode. Enkele jaren daarvoor waren onder meer Ruud de Wild en Rob Stenders vertrokken, Henk Westbroek van de zender gehaald, Giel naar de ochtend verplaatst en Coen Swijnenberg en Sander Lantinga begonnen in de middag. Vooral de periode 2011-2014 deed 3FM het goed met marktaandelen van boven de 10%.
Maar opnieuw zorgt het vertrek van vele populaire deejays in 2015, in combinatie met een sterk gewijzigd muziekbeleid, voor dalende luistercijfers. Deze dip is echter heviger dan die van 14 jaar geleden en het einde is nog niet in zicht. Momenteel heeft 3FM nog 3% marktaandeel.
Wederopstanding Radio 10
Radio 10 laat sinds 2013 een sterke groei zien. Deze ‘wederopstanding’ wordt uiteraard veroorzaakt door de terugkeer van het station op FM in de ether. Steeds meer luisteraars (her)ontdekken de zender, wat heeft geresulteerd in een stijging van een slordige 5%-punt.
Radio 1 en 4 vrij stabiel, 5 stijgt
Bij NPO Radio 1 is vooral de piek in 2011 goed te zien. Verder is de nieuwszender een stabiele factor en scoort het station vooral goed tijdens de zomermaanden door de vele sportevenementen. Ook NPO Radio 4 is vrij stabiel.
NPO Radio 5 kende tot en met 2010 een stijging, was daarna enkele jaren vrij stabiel, maar noteert vooral de laatste twee jaar weer stijgende luistercijfers.
De rest
Radiozender 100% NL zag vooral tussen 2008 en 2010 het marktaandeel stijgen doordat het urban format was ingeruild voor een meer (soft)popformat. De laatste jaren schommelt het station rond de 4 marktaandeel. De laatste twee maanden is weer een flinke stijging te zien.
Bij Slam is tot en met 2011 een stijgende lijn te zien. De laatste jaren is het marktaandeel vooral gedaald. Sublime, dat tot en met 2008 uitzond onder de naam Arrow jazz FM, is al 10 jaar vrij stabiel. Hetzelfde is te zeggen over BNR, met een hoogtepunt in 2010 toen de 1% marktaandeel werd aangetikt.
Publiek vs. commercieel
Opvallend is dat de vijf publieke radiostations maar een half procentpunt gestegen zijn ten opzichte van 10 jaar geleden. In mei-juni 2008 was het gezamenlijke marktaandeel 28,4% tegenover 28,9% dit jaar. De landelijke commerciële radiostations deden betere zaken en stegen in 10 jaar tijd maar liefst 5%-punt, van 43,5 naar 48,5% marktaandeel.
De winst van de commerciële radiostations komt voornamelijk bij de regionale publieke omroepen vandaan. Zij behaalden in 2008 nog een gezamenlijk marktaandeel van ruim 13%, nu is hier nog maar 8,6% van over. [Radiowereld.NL]