In deze reeks wordt om de week een andere Duitse deelstaat en zijn radiolandschap voorgesteld. In Duitsland heb je net als in Nederland publieke, commerciële en lokale omroepen. Het verschil is dat deze alleen in één (of soms twee) deelstaten uitzenden, wat dus ook voor de publieke omroepen geldt. Terwijl dus de Engelse BBC in heel Groot-Brittannië uitzendt, Radio France in heel Frankrijk en de NOS in heel Nederland, is er vaak één publiek net (en div. commerciële netten) voor elke deelstaat apart, dat wil zeggen, elk ‘Bondsland’ heeft zijn eigen 3fm enz.
Je kunt dus op een reis van bijvoorbeeld Hamburg naar München niet naar dezelfde zender blijven luisteren, maar je hebt tevens in elke deelstaat met een ander publiek stel te maken.
Er zijn ook twee publieke stations met vooral informatieve en culturele programma’s (Deutschlandfunk en Deutschlandradio) die landelijk voor heel Duitsland uitzenden, deze zijn echter niet overal via de FM te ontvangen en spelen bij de luistercijfers geen rol.
Duitsland bestaat dus net als Nederland uit publieke en commerciële omroepen. Duitsland telt echter acht publieke omroepen met totaal ongeveer 55 stations. Er zijn bovendien op dit moment ca. 190 commerciële zenders, ongelijkmatig verdeeld over de uitzendgebieden in de div. deelstaten. Er is maar een vijftal commerciële zenders voor héél Duitsland, deze beschikken echter nauwelijks over ether frequenties, en zijn alleen maar op de kabel te vinden of via de Astra satelliet en spelen geen rol. Er is ook lokale omroep afhankelijk van de mogelijkheden (=wetgeving) in de resp. deelstaat)
We komen langzaam weer dichter bij huis: de NDR (Noordduitse Omroep) is bij veel Nederlanders in het Noorden geen onbekende: de programma’s van de NDR zijn in een groot deel van de provincies Groningen, Drenthe en Overijssel goed te ontvangen. Minder bekend is dan weer dat het gebied van de NDR vrij groot is: van de grens bij Nieuwschans tot aan de Poolse grens aan de andere kant van Duitsland (+/- 400km) en tot aan de grens met Denemarken zo’n 250km naar het noorden.
De NDR is dan ook de enige publieke omroep die in vier deelstaten uitzendt, de NDR heeft de volgende stations:
NDR 1 –Niedersachsen (alleen in Nedersaksen)
NDR 90.3 (alleen in Hamburg)
NDR 1 – Welle Nord (alleen in Sleeswijk-Holstein)
NDR 1 – Radio MV (alleen in Mecklenburg-Voorpommeren)
NDR 2 – (in alle vier deelstaten)
NDR Kultur – (in alle vier deelstaten)
NDR Info – (in alle vier deelstaten)
N-joy – (in alle vier deelstaten)
Nordwestradio – (alleen in delen van Midden-Nedersaksen en Oostfriesland.)
Een korte greep uit de geschiedenis van de NDR:
Deze begint al in 1924 met de oprichting van de “Nordische Rundfunk Aktien-Gesellschaft” (NORAG) in Hamburg. In 1933 verandert de naam in Norddeutsche Rundfunk GmbH. Na de oorlog dan een tijdje “NWDR“ (Noord-West-Duitse Omroep) genaamd, wordt in 1955 een splitsing van de NWDR in NDR (Hamburg) en WDR (Keulen) uitgevoerd, zoals die ook vandaag nog bestaat.
De NDR heeft in 1956 maar twee stations: NDR1 en NDR 2. In 1981 vindt de opsplitsing van NDR1 in drie edities plaats: voor elke van de drie deelstaten een: de zogenaamde “Landesprogramme”
– NDR 1 Niedersachsen (tot 2002 „NDR 1 Radio Niedersachsen“)
– NDR 1 Welle Nord
en NDR 90,3 (tot december 2001 „NDR Hamburg-Welle 90,3“).
N.B.: de vierde deelstaat (Mecklenburg-Voorpommeren) komt pas in 1992 bij het ‘NDR-gebied’.
NDR 2 en NDR 3 blijven voor alle drie (later vier) deelstaten uitzenden.
Op 1 april 1989 begint NDR4 als vierde zender.
Op 4 april 1994 komt het 5de net van de NDR: N-joy radio, een zender voor jongeren tussen 14 en 19 jaar. Eerst alleen in Mekelenburg-Voorpommeren dekkend in de ether en analoog via de Astra satelliet om dekking in Nedersaksen en Sleeswijk-Holsten te bereiken, in de volgende jaren ook in de drie ‘oude’ NDR-landen op steeds meer plaatsen in de ether.
Maar vandaag praten we alleen over Mecklenburg-Voorpommeren, deze deelstaat werd gevormd uit het voormalige hertogdom Mecklenburg en het na de oorlog bij Duitsland verbleven westelijke gedeelte van de voorm. Pruisische provincie Pommeren:
MV is een dunbevolkt land met veel meren (Müritzsee: het grootste meer van Duitsland) en eilanden (o.a. Rügen en Usedom) en de Oostzee als toeristische trekpleister.
Op 1 januari 1992 wordt de deelstaat Mecklenburg-Vorpommern per Staatsverdrag het vierde “NDR-land” . De deelstaat krijgt zijn eigen lokaal „Landesprogramm“ te weten NDR 1 Radio MV, dat zich net als de andere drie edities (zie boven) verschillende keren per dag in regionale edities opsplitst, in geval van MV edities voor de regio’s Schwerin, Rostock, Neubrandenburg en Greifswald.
In Mecklenburg-Voorpommeren zijn de volgende NDR programma’s te ontvangen:
• NDR 1 – Radio MV
…de lokale publieke omroep met afwisselend muziek en veel informatie uit de regio.
• NDR 2 –
Een ‘servicezender’ met veel popmuziek, maar ook politiek nieuws en achtergronden, misschien het beste vergelijkbaar met Radio 2 in NL. Ook bij het Nederlandse publiek in Groningen, Drenthe en oostelijk Overijssel zeker geen onbekende.
• NDR Kultur – (voorheen ‘NDR 3’)
Klassieke muziek en cultuur, qua inhoud vergelijkbaar met NOS Radio4.
• NDR Info – (voorheen ‘NDR 4’, ook “NDR 4 Info”)
De nieuws en actualiteitenzender van de NDR. Doorlopend nieuws, weer, financieel economisch nieuws, actualiteiten, achtergronden. Vergelijkbaar met het Franse ‘France-Info’.
• N-joy –
In 1994 komt het 5de net van de NDR: N-joy radio, een zender voor jongeren tussen 14 en 19 jaar. Is eerst een redelijk succes, maar kampt nu met een verlies van luisteraars.
B.) Commerciële omroep:
Zijn er twee kavels, te weten:
Antenne Mecklenburg-Vorpommern
De eerste Mecklenburgse commerciële omroep heeft een modern service- en muziekprogramma. En is in heel de deelstaat dekkend te ontvangen.
Ostseewelle Hit Radio Mecklenburg-Vorpommern.
Net als het tweede kavel, dat tevens in heel de deelstaat te ontvangen en zich Ostseewelle noemt.
C.) Lokale commerciële omroep:
geen
D.) Niet commerciële en alternatieve radio:
Lokalradio Rostock (“LOHRO”)
…voor de havenstad Rostock.
NB Radiotreff
Op 88,0 MHz is het “Zelf-maak-radio” van en door particulieren voor de regio Neubrandenburg te ontvangen in deze oost-mecklenburgse stad ten noorden van Berlijn.
E.) Andere/buitenland:
– De Poolse publieke omroep “Polskie Radio” verliet begin jaren 90 het oude OIRT – FM band tussen 65,8 en 74 MHz en wisselde naar ‘onze’ steek tussen de 87,5 t/m 108 FM.
De publieke Poolse Radio is in delen van Voorpommeren incl. het eiland Usedom met zijn programma’s Jedynka (=Radio 1), Dwójka (=Radio 2), Trójka (=de ‘3FM’ van Polen), en Radio ‘BIS’ te ontvangen. Tevens zijn er diverse landelijke commerciële omroepen uit Polen te ontvangen zoals RMF FM en Radio Zet. De taal is uiteraard allemaal uitsluitend Pools.
Volgende keer: een ander “NDR-land”: we gaan naar Nedersaksen. [Bernd Kueck/Radio.NL]
Zie ook:Het radiolandschap in Duitsland (1) Noordrijn Westfalen
Zie ook:Het radiolandschap in Duitsland (2) Rijnland-Palts
Zie ook:Het radiolandschap in Duitsland (3) Baden-Württemberg
Zie ook: Het radiolandschap in Duitsland (4) Saarland
Zie ook: Het radiolandschap in Duitsland (5) Hessen
Zie ook:Het radiolandschap in Duitsland (6) Thüringen
Zie ook:Het radiolandschap in Duitsland (7) Beieren
Zie ook:Het radiolandschap in Duitsland (8) Saksen
Zie ook:Het radiolandschap in Duitsland (9) Saksen-anhalt
Zie ook:Het radiolandschap in Duitsland (10) Brandenburg
Zie ook:Het radiolandschap in Duitsland (11) Berlijn
Zie ook:Het radiolandschap in Duitsland (12) Mecklenburg