Amerikanen maakten ruim 20 jaar geleden kennis via digitale radio via de ether in de vorm van HD Radio. Maar anno 2024 lopen luisteraars nog niet warm voor de extra kanalen die via HD Radio worden aangeboden. Sterker nog: de beluistering is bedroevend laag.

In tegenstelling tot onder meer Europa en Australië hebben de Amerikaanse radiogroepen niet gekozen voor DAB+ als standaard voor digitale etherradio, maar voor HD Radio. Dit systeem maakt gebruik van het zogenaamde IBOC (In Band On Channel) systeem, waarbij het digitale signaal via FM wordt uitgezonden en pal naast het analoge signaal. Net als voor DAB+ is ook voor HD-Radio een speciale ontvanger nodig.
Via HD Radio kunnen meerdere digitale radiokanalen naast het analoge FM-signaal worden uitgezonden. Wel geldt: hoe meer kanalen, des te lager de bandbreedte (geluidskwaliteit) waarmee wordt uitgezonden. De digitale kanalen worden op de radio kenbaar gemaakt als HD1, HD2 HD3, enz.
HD1 is daarbij altijd de digitale uitzending van het programma dat op deze frequentie analoog wordt uitgezonden. HD2 en HD3 zijn de extra kanalen. Zo zendt (W)CBS FM 101.1 in New York City WCBS Newsradio 880 als HD2 kanaal uit en een kanaal met 60’s en 70’s muziek als HD3 kanaal. 106.7 KROQ in Los Angeles zendt via HD2 een station met 80s muziek uit.
Beluistering laag
Bij elkaar zijn er inmiddels al duizenden stations te beluisteren via HD Radio. Maar de beluistering blijft echter laag. In de meeste radiomarkten waar de luistercijfers elektronisch gemeten worden behalen alle HD2 en HD3 kanalen bij elkaar gemiddeld maar 1,2% marktaandeel, zo onthult radio-expert James Cridland. En dit percentage is inclusief de simulcasts van HD2 en HD3 kanalen via zogenaamde FM-translators (kleine FM-frequenties), dus de digitale beluistering van deze kanalen ligt mogelijk nog lager. Deze cijfers worden opmerkelijk genoeg niet openbaar gemaakt.
Gebrek aan gebruikersgemak
Maar waarom is de beluistering van deze extra radiokanalen via HD na ruim 20 jaar nog zo laag? Daar lijken verschillende redenen voor. Allereerst is er het gebruikersgemak, of beter gezegd: het gebrek hieraan. Waar bij DAB+ de luisteraar de stations gewoon uit een lijst kan kiezen op zendernaam, moeten luisteraars voor HD kanalen eerst afstemmen op de frequentie. Daarna moeten ze wachten totdat de radio aangeeft hoeveel HD kanalen er op de betreffende frequentie worden uitgezonden, waarna er vervolgens naar de HD uitzendingen kan worden overgeschakeld.
Nauwelijks promotie
Daarnaast is er ook nauwelijks promotie voor de extra HD-kanalen door de radiostations. En ook dat heeft een reden: de digitale simulcasts van het analoge kanaal zijn royaltyvrij, maar voor HD2 en HD3 uitzendingen moeten de radiostations betalen aan Xperi, die het patent op de uitzendtechnologie bezit. Het gaat om 3% van de netto-omzet van deze extra kanalen. Dus hoe meer luisteraars, des te hoger de reclame-inkomsten en des te meer deze kanalen moeten afdragen.
Maar ook fabrikanten van HD Radio-ontvangers moeten een vergoeding afdragen aan Xperi, waardoor fabrikanten er dan ook voor kiezen om ontvangers op de markt te brengen die geen HD radio kunnen ontvangen. En ook is er concurrentie van mobiele satellietradio van Sirius XM. Hierop zijn tientallen radiokanalen met muziek zonder reclame, maar ook sport en Howard Stern te beluisteren. Hiervoor is echter wel een abonnement nodig.
Bestaande partijen
Wat ook meespeelt is dat alle HD kanalen in handen zijn van de bestaande Amerikaanse radiogroepen en het geen ruimte biedt voor nieuwkomers. Dit komt doordat de HD uitzendingen plaatsvinden via de FM-frequenties die in handen zijn van diezelfde radiogroepen.
De digitalisering van radio via de ether in de Verenigde Staten stagneert hierdoor. Radiogroepen lijken momenteel het behoudt van analoge AM op de autoradio belangrijker te vinden dan het medium toekomstbestendig te maken.
En dat is jammer, want waar de opbrengsten uit radioreclame in onder meer Australië, het Verenigd Koninkrijk, Noorwegen en Nederland elk jaar nog stijgende laten zien, is deze in de Verenigde Staten al jaren dalende met als gevolg dat er steeds meer bezuinigd wordt. Recent vroeg Audacy, de op een na grootste aanbieder van radio in de VS, faillissementsbescherming aan. Enkele jaren geleden deed ook iHeart Media dit al. [RadioWereld.NL]