‘Zijn ze nou helemaal besodemieterd’, kraait Jack Spijkerman in zijn Steen & Been Show vrijdagmiddag, terwijl hij laat horen hoe platen op Radio 3 steevast net even te snel worden afgespeeld. Niet veel: acht seconden winst op een nummer van vier minuten. Volgens Spijkerman maken ze het bij de commerciele zender Radio538 nog een stuk gekker, ‘omdat ze dat lekkerder vinden klinken’. ‘Het is te idioot voor woorden. Rowwen Heze klinkt als Kwik, Kwek en Kwak.’ De muziek van Radio 3 komt uit een computer. Wat daarin wordt gestopt, komt er net een tikkie sneller uit. Spinnen of pitchen heet dat, zegt zender-coordinator Paul van der Lugt, en het is zo oud als de wereld. Deejays doen het omdat ze het prettig vinden, op cd’s met compilaties van hits gebeurt het zonder dat er ooit een haan naar kraait. ‘Het hoort bij het vak radio. Met platenspelers vroeger kon het ook al. Ik snap niet waar Spijkerman zich zo druk om maakt.’ Spijkerman snapt het wel. ‘Je blijft toch met je fikken van het werk van een artiest af? Het is net alsof je de hoed van de koningin op dat schilderij van Andy Warhol weghaalt. Of een extra laagje vernis op Rembrandt doet. Of de lidwoorden uit een boek haalt. Van Van der Lugt mocht ik het niet in de uitzending zeggen. Dat was de vuile was buiten hangen. Maar ik heb hier rondgevraagd en niemand wist dat het gebeurde. En ik wist het zelf ook niet. Je weet niet wat je hoort.’ Programmadirecteur Bart van Leeuwen van Radio 538 erkent dat zijn station alle platen 1 tot 2 procent sneller uitzendt. Waarom, weet hij zelf ook niet precies. Het is station-policy: muziek komt net iets ‘vlotter en vrolijker’ over. ‘Het is bijna overal de gewoonte, de meeste deejays weten het niet eens. Vroeger deden ze het bij de zeezender Veronica ook al. En in Amerika was het een manier om wat tijd voor commercials over te houden.’ Van Leeuwen en Van der Lugt van Radio 3 liggen geen seconde wakker van ‘de integriteit van een kunstwerk’. ‘Dat is wel erg hoogdravend’, zegt Van der Lugt. Van Leeuwen: ‘Je mag wat mij betreft alles met popmuziek doen. Er gebeurt zoveel met platen. Het gaat door allerlei machines, bijvoorbeeld om het zo hard mogelijk te laten klinken, en een zo groot mogelijk bereik te hebben. Vind ik geen punt. Maar toegegeven: het eerste klassieke station dat het ook doet, zal ik boos opbellen.’ (Volkskrant)
10 januari 2007
