Om nog maar eens met de open deur in huis te vallen. De jaartelling zoals wij die kennen begon niet zoals menigeen denkt met het jaar 0, maar met het jaar 1. De vorige (20e) eeuw liep dus logischerwijs van 1 januari 1901 tot en met 31 december 2000. Daar het nu 2001 is zitten we in de 21e eeuw.
Op het gebied van de ontvangst van de radiostations is er de vorige eeuw eigenlijk maar weinig veranderd. Vanaf de start in de 20e eeuw door de “Haagsche” ing. Idzerda tot en met het jaar 2000 is alles vrijwel hetzelfde gebleven. Middengolf bleef middengolf, op de frequentiewijziging van + 1 kHz na (bijv. 1007 kHz werd 1008 kHz). Ook op de logische opvolger van de middengolf is niet veel veranderd, zij het dan dat in het begin de 3 meterband voor de luisteraar liep van 87,50 MHz tot 100,00 MHz. Daar is het stuk tot 104,00 MHz en later het gedeelte tot 108,00 MHz bijgekomen.
Kijken we naar de zendgemachtigden dan is er al wat meer veranderd. Tot ongeveer de jaren tachtig waren het uitsluitend de publieke omroepen die een zendvergunning hadden. Commercieel is er wel, én met succes, het een en ander geprobeerd. Denk hierbij aan onder andere RNI, Veronica en Caroline. Medio 1974 moesten de meeste zeezenders het voor gezien houden en werd het relatief stil op de radio. Dankzij het doorzettingsvermogen van de Veronica Omroep Organisatie kwam er in 1976 weer leven in de radiobrouwerij.
In de jaren ’90 kwamen de legale commerciële radiozenders op de Nederlandse markt tot ontwikkeling. Sky, RTL, 538, Veronica etc. Zij kregen ook één of meerdere etherfrequenties tot hun beschikking en zodoende werd het aanbod in de ether voor menig luisteraar een stuk groter.
Op het einde van de 20e eeuw werd er commerciële regionale radio via de ether toegestaan. Via een mini veilinkje waren weldra HOT-radio, CityFM, Rebecca en anderen te horen.
Ook op publiek regionaal gebied is er niet stil gezeten. Naast het vertrouwde geluid van, radio Oost en Regionale Omroep Zuid (ROZ, nu uiteindelijk L1 geheten) kwamen daar in de laatste 20 jaar de resterende publieke regionale omroepen bij. Weet u het nog? Stad radio Amsterdam op de middengolf en radio Oost en de ROZ ‘s-zondags een paar uurtjes via de zenders van “Hilversum” 3.
Ook de publieke lokale omroepen kregen een plekje op de FM-band. Een van eersten waren Omroep Rijnland en ZFM uit Zandvoort. De laatste kon, omdat de band boven de 104,80 MHz nog relatief leeg was, met gemak in de Randstad ontvangen worden.
Wie zeker niet vergeten mogen worden zijn de piratenzenders. Zeer belangrijk geweest in de jaren ’70 en ’80. Ik ga geen namen noemen want je vergeet er altijd een paar te vermelden die een grote bijdrage hebben geleverd aan het radiolandschap zoals wij dat nu kennen. Ook nu nog vullen zij een leegte die door de gevestigde orde schromelijk onderschat wordt.
Waar heeft dit alles naar mijn mening nu toe geleid? Tot meer keuze voor de luisteraar, maar ook tot meer verschraling van het aanbod. Dit laatste gaat de komende tijd alleen maar erger worden. Het nieuwe tijdstip heet 1 september 2001. Dan volgt de voelbare uitwerking van het door sommigen zo omstreden Zero-Base rapport. Oude vertrouwde zenders zullen dan nog steeds te horen zijn, maar via de komende veiling is er zeker kans op nieuwkomers. Afwachten of het blijvertjes zullen zijn. En of de ouwetjes het vol kunnen houden.
Ik maak het niet meer mee, maar zou graag willen weten hoe het aanbod er op 1 januari 2101 uit zou zien. Zou de FM-band dan nog bestaan?
Zeepbel.
