Vrijdag werd bekend dat het kabinet de radiofrequenties alsnog gaat veilen. Volgens Minister Kamp is dit een goed instrument om het spectrum op een objectieve wijze te verdelen en te waarderen. Indien de vergunningen verlengd zouden worden, zou er weer flinke weerstand over de prijs komen, zoals dit ook in 2011 gebeurde.
Veiling
“Het feit dat de wet een ‘veiling’ voorschrijft als voorkeursinstrument is niet zonder reden. Een veiling is een objectief en transparant (open) proces waarin deelnemers in beginsel gelijke kansen krijgen en resulteert in een economisch efficiënte uitkomst.
De prijzen die op basis van een veiling tot stand komen zijn het directe gevolg van marktkrachten. Voor de goede orde: bij een verlenging van de vergunningen dient overigens óók een prijs vastgesteld te worden. Echter, de enige methode om een verlengingsprijs vast te stellen is door de werkelijkheid te benaderen via een economisch model.
De verlenging in 2011 heeft geleerd dat dit leidt tot veel weerstand en rechtszaken omdat vergunninghouders de uitkomsten ervan ervaren als arbitrair (en te hoog),” zo schrijft de Minister in zijn brief aan de Tweede kamer.
De veiling van FM-frequenties in 2003 leverde de scharkist ruim 291 miljoen euro op. De hoogste prijs betaalde John de Mol destijds. Hij bood voor Noordzee FM (nu Q-music) op kavel A03 (100.7 FM) maar liefst 80 miljoen euro voor acht jaar.
Verlenging
In 2011 werden de licenties van de commerciële radiostations met zes jaar verlengd. Wel dienden de radiostations te investeren in DAB+. In ruil hiervoor gingen de licentiekosten omlaag. Door SEO Economische Onderzoek werd bepaald wat de kosten voor de radiostations gingen worden. De landelijke stations moesten in totaal 175 miljoen euro gaan betalen, waarbij de vrije kavels de hoogste bedragen op tafel moeten leggen en stations als 100%NL, Slam FM en BNR voor hun verlenging niets hoeven te betalen.
Discussie over waarde
De waardebepaling van de FM-kavels leidde tot veel discussie en rechtszaken. Met name toen kavel A07 voor 828.819 euro geveild werd aan RadioCorp, eigenaar van 100% NL. Nu zendt Radio 10 uit op dit kavel. En nog steeds lopen er rechtszaken over de kosten, waarbij de rechter besloot dat in elk geval het bedrag voor Radio Veronica te hoog is.
Minder dan in 2003?
De vraag is wat radiostations nu gaan bieden voor de FM-kavels. De kans is groot dat de bedragen fors lager zijn dan in 2003. Er zijn maar weinig landelijke commerciële radiostations die echt winst maken. De regionale commerciële radiomarkt is nog veel slechter gezien het feit dat veel vergunninghouders hun frequenties verhuren aan een partij uit Sneek. Ook is onduidelijk of er nieuwe of buitenlandse partijen zullen zijn die gaan proberen een kavel (landelijk of regionaal) te gaan bemachtigen.
Kan het anders?
Ook is de vraag waarom er perse geveild moet gaan worden. In omringende landen als het Verenigd Koninkrijk, België, Frankrijk, Duitsland en Oostenrijk worden de radiofrequenties ook niet geveild, maar verdeeld middels een vergelijkende toets of worden licenties steeds verlengd. In het Verenigd Koninkrijk verlengt Ofcom de licenties van radiostations als ze investeren in DAB. Ook hoeven radiostations in deze landen veelal geen miljoen op te hoesten voor hun frequenties. Oud Hofstad Radio directeur Paul Winnubst schreef er onlangs als een pittig opiniestuk over. Waarom bijvoorbeeld geen vast percentage van de winst?
Debat
Op donderdag 2 juli debatteert de Tweede Kamer over de veiling van de radiofrequenties. Dan wordt duidelijk of het kabinet de plannen echt door zal en kan zetten. Van een aantal partijen is al bekend dat zij niets in veilen zien. Komende maandag (29 juni) worden de commerciële radiostations in Den Haag uitgebreid ingelicht over de veilingplannen. Ook zij zijn vel tegenstander.
En de vraag is of de commerciële radiostations het erbij laten zitten. In 2011 is voorafgaand aan de verlenging van de FM-frequenties tussen het toenmalig kabinet en de radiosector afgesproken dat de radiostations de schouders zouden zetten onder digitalisering van de ether; en dat bij behaalde resultaten de FM-vergunningen per 2017 opnieuw zouden worden verlengd. De radiosector is deze belofte na gekomen, maar de Minister lijkt hier maling aan te hebben.
Dossier Verlenging Radiofrequenties
Alle ontwikkelingen en berichten rondom de aankomende verdeling van radiofrequenties is nu te vinden in het “Radio.NL Dossier Verlenging Radiofrequenties”. [Radiowereld.NL]
