Als het aan Agentschap Telecom (AT) ligt, dan kan er landelijke ongeclausuleerde radio uitgezonden gaan worden via regionale FM-kavels. Er is namelijk geen enkele beperking voor het bereik van een radioprogramma opgenomen wanneer de regiogerichtheid teruggebracht wordt naar 10%.
De voorwaardelijke veiling is onderdeel van de afspraken die de radiosector, onder leiding van voormalig staatssecretaris van media Medy van der Laan, heeft gemaakt met AT om de onderlinge relatie tussen sector en de waakhond te verbeteren.
Belemmerend
Regionale commerciële radiostations ervaren de hoge percentages regiogerichtheid als belemmerend. Een voorwaardelijke veiling moet hier een oplossing voor bieden.
De niet-landelijke FM-kavels (ofwel B-kavels) kunnen dan ingeleverd worden om tegen 10% regiogerichtheid geveild te worden.
Mocht het de bestaande vergunninghouder echter niet lukken om het hoogste bod te doen, dan kan deze de veiling ontbinden en het kavel behouden met behoud van de het oude hogere regiogerichtheidspercentage.
Beperking bereik
Voorwaarde voor de gehele radiosector om akkoord te gaan met een voorwaardelijke veiling is echter dat er dan wel een beperking van komt op het demografisch bereik (maximaal 30%) van een radioprogramma dat via één of meerdere van de opnieuw geveilde kavels wordt uitgezonden.
Deze beperking moet voorkomen dat verschillende vergunninghouders hun kavels aan elkaar gaan rijgen om hierop exact hetzelfde programma uit te zenden. Hierdoor kan gewoon landelijke ongeclausuleerde radio worden gevormd op deze kavels.
10% Regiogerichtheid lijkt misschien wel heel wat op papier, maar volgens de regels van AT tellen landelijke nieuws, landelijk weer en landelijke verkeersinformatie ook mee als regiogerichtheid. En met 10% van de netto zendtijd (zonder reclame dus) gaat het hier om maar een slordige vijf minuten per uur. Dat is door elk uur nieuws en weer en elk half uur verkeer al snel te realiseren.
Sterker nog: op deze manier is zelfs elk landelijk radiostation op FM al 10% op de regio gericht.
AT negeert afspraken
Tijdens de consultatie van de regeling voorwaardelijke veiling werd er door een deel van de sector op gewezen dat deze beperking, tegen de afspraken in, ontbreekt en noodzakelijk is. Maar opmerkelijk genoeg heeft de overheid zich hier helemaal niets van aangetrokken en ontbreekt deze beperking nog steeds.
Als reactie geeft de overheid dat “de wetgever destijds een percentage van 10 procent onderscheidend genoeg vond om een radioprogramma aan te merken als regionaal.” Hierboven is echter te lezen hoe makkelijk dit zonder enige regionale ingrediënt te halen is.
Daarnaast wordt gesteld dat er al bescherming is doordat in de wet is opgenomen “dat het demografisch bereik van de desbetreffende regionale FM-frequenties of samenstellen van FM-frequenties tezamen” niet meer dan 30% mag bedragen.
Maar die 30% geldt per vergunninghouder en niet per radioprogramma. De Raad van State oordeelde in 2017 al dat er geen sprake is van verboden verbondenheid is als verschillende vergunninghouders productieovereenkomsten afsluiten en hetzelfde radioprogramma uitzenden. Dit gebeurt namelijk al veelvuldig. Het hele nagenoeg landelijk dekkende FM-netwerk waarop RADIONL is te horen, is op deze manier opgebouwd. Tot 2014 werd op zelfs alle frequenties, op de reclameblokken na, 24 uur per dag hetzelfde programma uitgezonden.
AT tipt vergunninghouders over mogelijkheid vergroting bereik
Met slechts 10% regiogerichtheid als eis en geen beperking voor bereik van een radioprogramma, kan weer teruggekeerd worden naar de situatie van voor 2014. AT bevordert hiermee dus feitelijk landelijke ongeclausuleerde radio via regionale FM-kavels.
Sterker nog: In de toelichting op de regeling worden vergunninghouders zelfs getipt dat ze tijdens de voorwaardelijke veiling nog andere kavels, van andere partijen dus, kunnen bijkopen zolang het demografische bereik van 30% maar niet overschreden wordt.
En dat was nu juist niet de bedoeling van deze veiling. Het ging erom dat elke vergunninghouder zijn of haar kavel(s) terug kon kopen tegen 10% regiogerichtheid.
Op deze manier wordt het bijvoorbeeld mogelijk voor Qmusic om bijvoorbeeld Joe in een groot deel van Nederland op FM en DAB+ uit te rollen. Immers bezit Radio Limburg van oud Q-programmaleider Michael Bartelet, waarmee nu wordt samengewerkt voor Qmusic Limburg en Qmusic Non-stop Maximum Hits in de Randstad, maar twee kavels met een demografisch bereik van 18,74%. Radio Limburg zou dus nog 11,26% bereik kunnen bijkopen. Bij de veiling van het Randstadkavel B05 is al gebleken dat geld geen rol speelde. [Radiowereld.NL]
Foto’s Pixabay en Radio.NL
