RadioWereld.NL schrijft al ruim 25 jaar over de media, met radio in het bijzonder. We luisteren dagelijks naar de radio, maar hoe komen deze signalen uit de radio? Daarvoor staan in heel Nederland veel radiotorens. De komende maanden zet RadioWereld.NL op zaterdag regelmatig een zendmast letterlijk in de kijker. Deze week ging onze fotograaf naar Hoogersmilde.
In het rustige dorp staat een indrukwekkend stukje techniek en geschiedenis: de Televisietoren Smilde. Al sinds het begin van reguliere tv-uitzendingen in Nederland speelt deze toren een belangrijke rol in de verspreiding van beeld, geluid en data door Nederland.
Saillant detail is dat de toren oorspronkelijk niet in Hoogersmilde, maar in Makkinga en later Appelscha gepland was. De Rijksluchtvaardienst maakte echter op het laatste moment bezwaar tegen de locatie. De toren zou in Appelscha een obstakel vormen in de aanvliegroute naar de vliegvelden Eelde en Hamburg. En dus werd uitgeweken naar een voetbalveld 6 kilometer verderop in Hoogersmilde.
De eerste tv-uitzending vanaf de mast in Hoogersmilde vond plaats op 19 december 1959. FM-uitzendingen komen sinds december 1964 vanaf de mast.
Opbouw en uitdagingen
Met een betonnen basis van ruim 85 meter en een totale hoogte van 303 meter (inclusief de markante witte Digitenne-antenne), is de toren niet alleen een technisch hoogstandje, maar ook een provinciaal monument sinds 2008. Tegenwoordig biedt hij plaats aan talloze diensten, waaronder FM-radio, DAB+, digitale tv, telecom en datacenter faciliteiten.
De toren heeft zijn deel van uitdagingen gekend. Zo werd in 1968 een tuikabel geraakt door de vleugeltip van een gevechtsvliegtuig van de Amerikaanse luchtmacht. Het zorgde voor een gebroken kabel, een knik in de mast en beschadigde FM-antennes.
Op 15 juli 2011 veroorzaakte een brand de instorting van een deel van de mast, waardoor de uitzendingen tijdelijk stopten. Op 15 september 2012 werd de herstelede mast weer in gebruik genomen, en sindsdien fungeert hij opnieuw als betrouwbare basis voor operators zoals KPN, Broadcast Partners en Radio Netwerk Nederland.
De Televisietoren Smilde is eigendom van Cellnex, een bedrijf dat sinds 2016 verantwoordelijk is voor de exploitatie. Daarvoor werd de toren beheerd door Alticom, Novec, KPN, Nozema en oorspronkelijk door de PTT. Deze rijke geschiedenis weerspiegelt de voortdurende ontwikkeling van technologie en infrastructuur in Nederland.
De foto’s
Veel foto’s kunnen soms sterk op elkaar lijken. Toch zijn er duidelijke verschillen in de antennes, hun richtingen en de toegepaste antennetechniek.
Zo hangen er twee zeer grote FM-systemen met elk acht lagen boven elkaar. Het tweede FM-systeem van boven is uitgerust met meerdere richtingen en een 8-laags DAB-dipoolantennesysteem, dat tussen de FM-antennes is opgehangen.
Het ophangen van antennes tussen andere systemen wordt gedaan om ruimte in de mast en daarmee ook kosten te besparen. Bovenop staat de KPN Digitenne-antenne, waarmee digitale tv-ontvangst mogelijk is. [RadioWereld.NL]
3 reacties
Met genoegen gelezen en de prachtige foto’s in alle rust bekeken. Een mooie start van een serie over Nederlandse zendmasten.
Mijn complimenten voor de foto’s. Wat een indrukwekkende techniek !
Lang geleden , ooit bemand met personeel van PTT / Nozema. Drie techneuten, een tuinman, kantine personeel en een zendercentrum chef.
Het technisch personeel is als laatste in 2003 van de toren verhuisd naar eerst de oude beheerders woning onder aan de toren.