Veel kritiek op nieuwe regelgeving lokale commerciële radio op DAB+

De nieuwe regelgeving voor lokale commerciële radio op DAB+ zorgt voor flink wat kritiek uit de radiosector. Dit blijkt uit reacties op de internetconsultatie van het Ministerie van Economische Zaken (EZK). Volgens veel stations is door de nieuwe eisen geen rendabel businessmodel meer te maken.

Momenteel consulteert EZK de regels en plannen rondom de verdeling van capaciteit voor lokale commerciële stations op de 57 lokale DAB+-netten.

In totaal gaat het om 815 vergunningen. Het aantal beschikbare vergunningen verschilt per allotment en is afhankelijk van het aantal lokale publieke omroepen dat al een vergunning heeft ontvangen. Op de meeste allotments zijn echter meer dan 10 vergunningen beschikbaar voor commerciële radio. Bij minder aanvragen dan er aan vergunningen beschikbaar zijn op het betreffende allotment, wordt de vergunning om niet (zonder veiling) verleend. Bij meer aanvragen dan beschikbare vergunningen wordt er geveild.

Maar de voorgestelde plannen van EZK zorgen voor stevige kritiek vanuit de sector. Er wordt zelfs gevreesd dat de plannen niet haalbaar zijn. “Onze inventarisatie afgelopen najaar onder commerciële lokale stations laat zien dat veel stations waarschijnlijk gaan afhaken indien een economisch verantwoorde casus ontbreekt”, merkt DABlokaal op.

Kunstmatige schaarste
Het begint al met de manier waarop de vergunningen voor de lokale publieke omroepen zijn verdeeld. Volgens Avulo is hiermee valse schaarste gecreëerd. “NLPO roept de publieke lokale- en streekomroepen op om zich sowieso in te schrijven voor DAB+, ongeacht of de omroepen ook daadwerkelijk in een volgende fase doorgaan met DAB+. De kosten voor inschrijving wordt hierbij door NLPO vergoed. Met overheidsgeld worden daarmee de positie en kansen van niet-publieke omroepen kunstmatig klein gemaakt.”

Zo hebben ook veel omroepen, die de komende jaren samen verder gaan als streekomroep, nu elk een eigen vergunning, waarvan de kans groot is dat door de streekomroepvorming de komende jaren een aantal wordt teruggegeven en voor de overige vergunninghouders de kosten voor het netwerk stijgen. “Door bovengenoemde valse schaarste is het niet mogelijk aan te geven hoeveel partijen daadwerkelijk de gezamenlijke kosten zullen dragen.”

Kosten onduidelijk
Maar het heeft ook een wisselwerking volgens DABlokaal: “In meer dan tweederde van de allotments zijn nog 14 of meer vergunningen te verdelen. Oftewel: indien het enthousiasme onder de commerciële omroepen tegenvalt, moeten de kosten (vooral) worden opgebracht door 4 of minder publieke lokale omroepen.”

Daarom is het ook voor hen belangrijk dat lokale DAB+ aantrekkelijk blijft voor commerciële partijen. “Zeker als we bedenken dat veel van de lokale initiatieven in de Mediawet weliswaar als ‘commerciële omroepen’ te doek staan, maar in feite op non-profit basis opereren.”

Ook is nog onduidelijk hoeveel geld er besteed moet gaan worden aan DAB+ voor lokale publieke omroepen. Er komt naar alle waarschijnlijkheid subsidie vanuit het Ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap aan de NLPO, maar hierover is nog geen duidelijkheid.

Waarborgsom
Voor elke aangevraagde vergunning dient een bankgarantie of waarborgsom ter waarde van 5000 euro afgegeven te worden. Hiermee wil EZK zorgen dat alleen serieuze partijen meedoen. Het is overigens een misverstand dat partijen dit bedrag per definitie kwijt zijn. Na de verdeling wordt dit namelijk verrekend met het bedrag waarvoor de vergunning bij de veiling gekocht wordt. Indien een vergunning ‘om niet’ wordt verdeeld omdat er minder aanvragers zijn dan beschikbare vergunningen, dan wordt het bedrag geheel teruggestort.

Maar toch zijn er vraagtekens bij de hoogte van dit bedrag. Zeker indien een partij meerdere vergunningen wil aanvragen dan loopt dit bedrag snel op. “Er is geen enkel station dat dit bedrag uit de eigen operationele liquide middelen kan fourneren,” zo stelt Radio 792.

Strenge eisen netwerken
Daarnaast zijn er veel reacties op de strenge eisen van het netwerk qua dekking in combinatie met dat een netwerk niet te ver buiten het vergunde gebied te ontvangen mag zijn. Hierdoor kan er niet gewerkt worden met een hoog opstelpunt, maar met meerdere lage opstelpunten met hoge vermogens. Dit zorgt voor extra toezicht kosten van de RDI, die per zendinstallatie betaald moeten worden, en hogere stroomkosten.

Vooral als er maar een beperkt aantal vergunninghouders zijn voor een allotment kan DAB+ hierdoor economisch niet haalbaar zijn. Zenderexploitant Radio Netwerk Nederland stelt dan ook voor om de ingebruiknameverplichting (IGV) te verlagen. “Zo zou het goed zijn om de IGV pas te laten ingaan bij meer dan 50% deelname in het allotment. En tot het behaalde 50% de IGV te verlagen.”

Beperking bereik
Om ketenvorming tegen te gaan mogen lokale commerciële stations hetzelfde station nog maar via één allotment tegelijk uitzenden. Maar juist voor kleine partijen is het financieel vaak nodig om aan schaalvergroting te doen en op meerdere allotments tegelijk uitzenden om zo de kosten te kunnen spreiden. Veel partijen, waaronder de branchevereniging KRCO, stelt dan ook voor om dit aan te passen. “De KRCO stelt voor maximaal drie (3) aaneengesloten kavels waarop één en hetzelfde programma kan en mag worden uitgezonden.”

Duur vergunning
Ook de duur van zes jaar van de vergunningen is voor velen een heet hangijzer. “De landelijke radiostations recent zijn vergund voor 12 jaar,” zo merkt Radio 792 op. Zes jaar vindt het station dan ook tekort. “Het kan investeringstechnisch simpelweg niet uit.”

Tegelijkertijd is er verbazing over het feit dat ook lokale publieke omroepen een vergunning van zes jaar hebben gekregen, terwijl het Commissariaat voor de Media lokale omroepen maar voor een periode van vijf jaar aanwijst. “Het komt nogal eens voor de zittende lokale omroep niet de nieuwe lokale omroep wordt”, zo stelt de KRCO. “Dit zou betekenen dat een omroep die inmiddels geen zendtijdtoewijzing van het Commissariaat voor de Media heeft nog wel beschikt over een DAB+ vergunning met wellicht nog enkele jaren looptijd welke vergund is door RDI.”

Eind april loopt de consultatie af. Dan gaat EZK alle reacties behandelen. Nog onduidelijk is in hoeverre er dit keer wat met de informatie vanuit de sector wordt gedaan. [RadioWereld.NL]