De Autoriteit Consument & Markt (ACM) ziet ook na nader onderzoek met name risico’s op de radioadvertentiemarkt indien het maximaal aantal landelijke commerciële FM-kavels per partij weer opgerekt wordt naar vier. Dit blijkt uit aanvullend advies van de waakhond.
Het ministerie van Economische Zaken (EZ) verzocht de ACM nader onderzoek te doen na de tussenuitspraak van de rechter afgelopen zomer. Die oordeelde dat het advies van de ACM, waarop het besluit van toenmalig minister EZ Micky Adriaansens is gebaseerd, gebrekkig is.
Van 4 naar 3
Tot de veiling in 2023 mocht een partij maximaal vier landelijke FM-kavels bezitten. Maar de minister volgde bij de veiling het advies van de ACM op, waardoor de eigendomsbeperking werd verlaagd naar drie.
Talpa Network, eigenaar van Radio 538, Radio 10, Sky Radio en voorheen ook Radio Veronica, vocht dit besluit aan bij de rechter. Door de beperking heeft Talpa een radiostation moeten verkopen.
Beter onderbouwen
De minister kreeg van de rechter wel de mogelijkheid om een nieuw beter onderbouwd besluit te nemen. En daarom heeft huidig minister Dirk Beljaarts (EZ) de ACM nader onderzoek laten doen. Begin vorige maand werd al duidelijk dat de conclusie van de ACM hetzelfde blijft, maar inmiddels is ook de motivatie bekend.
Eén van de gebreken is volgens de rechter dat het advies van de ACM, waarop het besluit van de minister in 2022 om het maximale aantal landelijke commerciële FM-kavels bij de veiling te verlagen naar drie, gebaseerd was op gegevens over de periode 2016, 2017 en 2018. Daarom heeft de ACM in haar aanvullende onderzoek ook de gegevens tot en met het tweede kwartaal van 2024 meegenomen.
En nog steeds ziet de ACM risico’s op de radioadvertentiemarkt indien het maximaal aantal landelijke commerciële FM-kavels weer opgerekt wordt naar vier.
Landelijke commerciële muziekzenders domineren reclamemarkt
Volgens de ACM waren de landelijke commerciële muziekzenders goed voor 70%-80% radioadvertentiemarkt. Bij maximaal vier FM-kavels per partij zouden de acht landelijke FM-kavels waarop muziek mag worden uitgezonden, theoretisch in handen van slecht twee partijen kunnen komen. Hierdoor zou er onvoldoende concurrentiedruk uitgeoefend worden op de radioadvertentiemarkt, oftewel: er zou te weinig druk zijn om met concurrerende reclametarieven te komen.
De Ster wordt met een aandeel tussen de 10 en 20% niet als wezenlijke concurrent beschouwd, omdat deze, in tegenstelling commerciële partijen, geen bestedingsaandeelkortingen hanteert. Bij bestedingsaandeelkortingen krijgen adverteerders hogere kortingen indien zij een significant deel van hun reclamebudgetten wegzetten bij deze partij.
Doordat de Ster hier niet aan meedoet, is de reclameverkoopmaatschappij van de publieke omroepen bij grote bestedingen – door veelal grote adverteerders – relatief duur ten opzichte van de commerciële partijen, maar betaalbaar voor de kleinere adverteerder.
Garantie
Door de beperking van maximaal drie landelijke commerciële FM-kavels per partij te hanteren, zijn er gegarandeerd tenminste drie partijen die de kavels in handen hebben waarop muziek mag worden uitgezonden.
Overigens ervaren adverteerders doordat Talpa en Mediahuis hun reclameverkoop hebben ondergebracht bij OMS dat er feitelijk maar twee spelers actief zijn die wezenlijke concurrentiedruk kunnen uitoefenen, namelijk OMS en DPG. De ACM zegt de invloed van deze saleshuis-constructies op de concurrentie op de radioadvertentiemarkt in de komende tijd volgen.
Digitale reclame nog klein
Een ander punt van kritiek op het advies van de ACM was dat digitale audioreclame niet was meegenomen in het onderzoek. Volgens Talpa zou het concurrentiespeelveld ruimer zijn dan hetgeen door de ACM is vastgesteld. Maar volgens de ACM bedroegen de bestedingen aan digitale audioreclame, ondanks de snelle stijging, in 2023 slechts 11 miljoen, tegenover 220 miljoen voor radioreclame. Daarmee is digitale audioreclame verwaarloosbaar vergeleken bij de reguliere radioreclame. De verwachting is dat dit de komende jaren zo zal blijven.
Minister Beljaarts wil daarom, op basis van het nieuwe ACM advies, bij het besluit blijven om maximaal drie landelijke commerciële FM-kavels per partij toe te staan. Het advies ligt momenteel bij de rechter. Later deze maand is er nog een zitting over de zaak waarna de rechter uitspraak gaat doen. [RadioWereld.NL]
Zie ook: Dossier Verdeling Radiofrequenties
